Staat van het Bestuur belicht stabiliteit lokaal bestuur

Inleiding

Burgers zijn redelijk tevreden over de kwaliteit en de legitimiteit van het lokaal bestuur. Dat is een van de conclusies van ‘De Staat van het Bestuur’. Deze tweejaarlijkse trendrapportage van het ministerie van BZK bevat feiten en cijfers over bestuurlijke, financiële en maatschappelijke ontwikkelingen in het decentrale bestuur. Het themahoofdstuk van de editie van 2012 belicht de stabiliteit van het lokaal bestuur, onderverdeeld in 2 aspecten: democratische legitimiteit en financiële situatie.

Beschrijving

Burgers realiseren zich goed waar de gemeente invloed op heeft

Burgers lijken goed in te zien op welke aspecten de gemeente zelf het meeste invloed heeft en bij welke aspecten, zoals de kwaliteit van het voorzieningenniveau, de invloed van de gemeente beperkter is.  Het rapportcijfer voor responsiviteit hangt sterk samen met de algemeen ervaren kwaliteit. De politieke fragmentatie van de gemeenteraad en het optreden van politieke crises blijken de belangrijkste verklarende factoren voor de legitimiteit en de responsiviteit van het lokaal bestuur te zijn. Burgers geven de algemene kwaliteit van het gemeentelijk bestuur gemiddeld een rapportcijfer 6,1.

Aspecten van de kwaliteit van het lokaal bestuur

Acceptatie van het gevoerde beleid, tevredenheid met en het vertrouwen in het bestuur zijn bepalende factoren voor democratische legitimiteit. De kwaliteit van het gemeentebestuur valt voor inwoners uiteen in 4 aspecten:
 •Responsiviteit:
In hoeverre stelt het gemeentebestuur inwoners in staat om opvattingen en oordelen over het gemeentelijk beleid te vormen en naar voren te brengen en in hoeverre neemt het gemeentebestuur deze signalen serieus?
 •Buurtgerichtheid:
In welke mate heeft de gemeente aandacht heeft voor leefbaarheid en veiligheid in de buurt?
 •Kwaliteit van de leefomgeving:
De kwaliteit van wegen, veiligheid, pleinen en openbaar groen.
 •Kwaliteit van het algemeen voorzieningenniveau:
Kwaliteit van winkels en uitgaansgelegenheden en voorzieningen op het gebied van onderwijs, cultuur, welzijn en gezondheid.

Financiële situatie gemeenten verslechtert

Het is niet uitgesloten dat de financiële positie van gemeenten de komende tijd zal verslechteren. Inkomstenbronnen zijn krapper en een aantal gemeenten lijdt grote verliezen op grondexploitatie. Door de voorgenomen decentralisaties, een groter takenpakket voor gemeenten, nemen de gemeentelijke uitgaven toe. De financiële verhouding tussen Rijk en gemeenten moet opnieuw worden bekeken,  stelt de rapportage.

Conclusies

Staat van het Bestuur 2012

De 'Staat van het Bestuur’ is op 25 oktober 2012 gepresenteerd. Het eerste deel schetst een algemeen beeld van de stand van zaken bij gemeenten, provincies en waterschappen. Het tweede deel beslaat de cijfermatige achtergrond en het derde deel beschrijft de stabiliteit van het lokaal bestuur. U vindt het volledige rapport hiernaast.

Datum uitgave

21/11/2012

Documenttype

Onderzoek