Zorgen over ontwikkeling leefbaarheid in bloemkoolwijken en Haagse regio
Inleiding
De leefbaarheid is in Nederland licht verbeterd tussen 2010 en 2012. Dit blijkt uit de nieuwe Leefbaarometer van het ministerie van Binnenlandse Zaken, gepresenteerd op 24 juni. Een positieve ontwikkeling gaat desondanks niet overal op. De leefbaarheid is afgenomen in onder meer Friesland en de regio Den Haag. Ook vertoont de leefbaarheid in Vinex- en bloemkoolwijken een negatieve trend.
Beschrijving
Leefbaarheid in meeste aandachtswijken gaat omhoog
De leefbaarheid in Nederland heeft zich tussen 2010 en 2012 over het algemeen positief ontwikkeld, zo blijkt uit de meest recente Leefbaarometer. De meest positieve ontwikkeling had plaats in de 40 aandachtswijken. Vooral de sociaaleconomische bevolkingssamenstelling is verbeterd, maar ook de veiligheid en woningvoorraad zijn erop vooruitgegaan. De positieve ontwikkeling wil niet zeggen dat de problemen in deze wijken zijn opgelost. De achterstand in veel aandachtsgebieden op de rest van Nederland is vaak nog groot.
Hoe werkt de Leefbaarometer?
De leefbaarheid wordt gemeten aan de hand van 49 indicatoren op de dimensies woningvoorraad, publieke ruimte, voorzieningen, bevolkingssamenstelling, sociale samenhang en veiligheid. Een uitgebreide beschrijving van hoe de Leefbaarometer werkt is te vinden in deze Vraag en Antwoord.
Gehele regio Den Haag kampt met verslechtering van de leefbaarheid
De regio Den Haag scoort opvallend slecht op het gebied van leefbaarheid. De Haagse aandachtswijken zijn de enige van de 40 aandachtswijken die zich negatief ontwikkelden. Ook de hele stad Den Haag en omliggende gemeenten als Pijnacker-Nootdorp en Midden-Delfland vertonen een verslechtering van de leefbaarheid. Die negatieve ontwikkeling wordt vooral veroorzaakt door toenemende werkloosheid, een hoger aantal minimuminkomens en een groei aan geweldsmisdrijven.
VINEX- en bloemkoolwijken laten negatieve trend in leefbaarheid zien
De leefbaarheid in VINEX- en bloemkoolwijken heeft zich in de periode 1998-2012 negatief ontwikkeld ten opzichte van de algemene trend. In de bloemkoolwijken, de woonerfwijken uit de jaren 70 en 80, is sprake van een toename van de werkloosheid, in sommige gevallen een toename van de overlast en een afname van het aandeel gebieden waarin de hogere inkomens dominant zijn. Hoewel de leefbaarheid nog steeds goed te noemen is, lopen sommige wijken wel kans om probleemgebieden te worden. Huizen in bloemkoolwijken zijn vaak van lage kwaliteit en het wegtrekken van huishoudens ligt dan ook op de loer.
Ontwikkelend beheer in jaren 70 en 80 wijken
Dat sommige bloemkoolwijken zich kunnen gaan ontwikkelen tot probleemgebieden is al langer een punt van aandacht. Platform31 onderzoekt de mogelijkheden van een preventieve aanpak in wijken uit de jaren 70 en 80 via de Leergang ontwikkelend beheer. De leefbaarheid staat weliswaar onder druk, maar grootschalige programma’s zijn nog niet nodig. Met een preventieve aanpak kunnen grotere problemen in de toekomst nu al voorkomen worden. Meer over de urgentie van een preventie wijkaanpak in ditartikel.
Vroegsignalering van problemen in wijken onderzocht
Het ministerie van BZK heeft met de dreigende problemen in sommige wijken in het achterhoofd een aantal onderzoeken laten uitvoeren naar de mogelijkheden om problemen vroeg te signaleren. Het rapport ‘Omslagpunten nader onderzocht: casestudies’ van onderzoeksinstituut Risbo (Erasmus Universiteit) is zo’n voorbeeld. Een aantal wijken met dreigende leefbaarheidsproblemen is bestudeerd. In een zevental casestudies is gekeken naar hoe wijken omgaan met de dreiging van een afneembare leefbaarheid.
Platform31-dossiers over leefbaarheid
Leefbaarheid is een belangrijk thema voor Platform31 en inmiddels is een flink dossier opgebouwd op dit thema. Ook voor Nicis Institute (samen met KEI, Nirov en SEV gefuseerd tot Platform31) was leefbaarheid een belangrijk onderwerp. Alle artikelen en publicaties daarover zijn hier te vinden.
Datum uitgave
09/07/2013
Documenttype
Publicatie