Logo gemeente Deventer, logo Kennis en Verkenning

Levenskwaliteit onder druk volgens SCP-publicatie ‘De sociale staat van Nederland’

Inleiding

Ondanks dat Nederlanders de levenskwaliteit nog steeds als hoog zien, zorgen economische vooruitzichten en daarmee samenhangende bezuinigingen voor een somber toekomstbeeld. Dit heeft gevolgen voor burger en stedelijk beleid. In de tweejaarlijkse publicatie ‘De sociale staat van Nederland’ van het SCP vindt u een analyse van de sociale levenskwaliteit in Nederland.

Beschrijving

Belangrijke conclusies rapport ‘De sociale staat van Nederland’

Het rapport van het Sociaal Cultureel planbureau (SCP) geeft een uitgebreide analyse van de sociale levenskwaliteit in Nederland met onder andere de volgende belangrijke conclusies:
  • gevolgen afschaffing krachtwijkenbeleid;
  • stijgende druk op ‘informele’ zorg;
  • opleidingsniveau als voorspeller levenskwaliteit;
  • bovengemiddelde stijging levenskwaliteit bepaalde groepen;
  • interesse politiek activisme.

Afschaffing krachtwijkenbeleid legt druk bij gemeenten

Door de afschaffing van het krachtwijkenbeleid door het kabinet ligt meer druk bij woningcorporaties en gemeenten voor het oplossen van fysieke en sociale problemen. Dit leidt tot een vermindering van investeringen in deze problemen. De gevolgen voor de leefbaarheid in wijken en de levenskwaliteit van bewoners zijn onbekend. Eerder onderzoek toont aan dat de wijkenaanpak slechts op een beperkt aantal punten tot verbetering heeft geleid.


Druk neemt toe op ‘informele’ zorg

Het SCP concludeert in het rapport dat bezuinigingen de formele of geïnstitutionaliseerde zorg hard raken. Het kabinet-Rutte bezuinigt op kinderopvang. Dit heeft met name gevolgen voor hoogopgeleide, meer verdienende ouders die vaker gebruik maken van formele kinderopvang. Daarnaast wordt de toegang tot het persoonsgebonden budget (pgb) sterk beperkt, waardoor een deel van de mantelzorgers zijn vergoeding verliest. De druk op informele zorgverleners, mantelzorgers en vrijwilligers neemt hierdoor toe.


Opleidingsniveau goede voorspeller levenskwaliteit

Op vele gebieden is er een kloof tussen hoog- en laagopgeleiden. Opleidingsniveau is een goede voorspeller voor de levenskwaliteit. Hoogopgeleiden leven gemiddeld 7 jaar langer en participeren meer op maatschappelijk vlak. Laagopgeleiden, en met name jongeren lopen meer risico op psychische problemen en seksuele overdraagbare aandoeningen.


Levenskwaliteit lage inkomens, niet-westerse migranten en ouderen stijgt bovengemiddeld

De levenskwaliteit van mensen met een laag inkomen, niet-westerse migranten en ouderen boven de 65 jaar is meer dan gemiddeld vooruit gegaan. Niet-westerse migranten hebben onder meer hun positie op de huizenmarkt verbeterd. Het eigenhuis-bezit binnen deze groep is sterker gestegen dan onder autochtonen. Toch lopen zij met 29% nog steeds ver achter op het landelijke percentage van 59%.

 

Groeiende interesse in politiek activisme

Er is sprake van een hoge maatschappelijke participatie. Veel Nederlanders zijn lid van een vereniging en hebben veel sociale contacten. Daarnaast is 4 op de 10 Nederlanders wel eens politiek actief, wat steeds meer via internet of telefoon gebeurt. Toch is er ook een groeiende groep sociaal geïsoleerden, waarin behalve ouderen ook lager opgeleiden meer vertegenwoordigd zijn.

Conclusies

‘De sociale staat van Nederland’

De tweejaarlijks SCP-publicatie ‘De sociale staat van Nederland’ beschrijft en analyseert de sociale levenskwaliteit in Nederland aan de hand van ontwikkelingen op de terreinen onderwijs, arbeid, inkomen, gezondheid, vrijetijdsbesteding, participatie, mobiliteit, veiligheid en wonen.

Datum uitgave

21/11/2011

Publicatiegegevens

Bron:

Nicis

SCP

Documenttype

Onderzoek

Bijlage